65 jaar priester

70 jaar geprofest

JAN SCHRAMA  

70 jaar geprofest en 65 jaar priester 

1. 

Volgens het boekje is het weer zover: na 5 jaar dubbeljubileum. Maar nu ik on langs 90 jaar ben geworden wil ik er eens rustig op reflecteren wat het in werkelijkheid nog allemaal voorstelt. Van sacerdos in aeternum naar presbyter als (tijdelijke) ambtsdrager. Dat is ongeveer de ontwikkeling die ik in de loop der jaren heb doorgemaakt in mijn ervaring van het priesterschap. De magische uitvergroting is weg, en daar ben ik blij om. 

Dat betekent voor mij dat er langzamerhand een einde is gekomen aan mijn officiële priesterambt; wanneer precies is moeilijk aan te geven; het is een soort vloeiende overgang geweest naar pensionering en oudedag. Dat heeft voor mij de practische conclusie dat de ambtsjaren niet blijven doortellen als je eenmaal met pensioen bent. 

2. 

Maar ik ben priester geworden als missionaris van het Heilig Hart. Hoe verhoudt dat zich tot elkaar? Ben ik nu ook als msc met pensioen? Integendeel! Het is een verbintenis voor het leven met een missionaire opdracht, in gemeenschap met en voor elkaar, gekleurd door de drie Evangelische Raden; zo, een mond vol!! In mijn actieve periode heb ik daar inhoud aan gegeven door mijn werk in de Filippijnen, later door solidariteitswerk voor de Derde Wereld. Mijn invulling van het missionaire karakter uitte zich in mijn poging tot solidariteit en bondgenootschap met de armen en uitgebuitenen in de samenleving. 

3. 

Maar hoe geef je op je oudedag betekenis aan je leven als missionaris van het H. Hart? Deze vraag is meer dan ooit belangrijk geworden omdat het bejaard zijn zo’n lange periode van ons leven in beslag is gaan nemen dat we het zijn gaan ervaren als een nieuwe zelfstandige levensfase met zijn eigen karakteristieken. Het zal hopelijk meer zijn dan geduldig op het einde wachten. Erop uittrekken om de boodschap te verkondigen, ook als we het in minder geografische verten zouden zoeken dan vroeger, is er niet meer bij. Het is een beetje pionieren om onze weg te vinden omdat een systematische begeleiding er eigenlijk wel bij heeft ontbroken. Als we ons eerst maar eens concentreren op het zinvol ouder worden op zich, dan komt wellicht als toegift het getuigeniskarakter op een nieuwe manier toch nog om de hoek kijken. 

4. 

Ouderdom komt met gebreken. We kennen allemaal de uitdrukking. Maar belangrijker is hoe wij er mee omgaan. We worden kwetsbaar, maar wellicht wordt ons daarin de opening geboden dieper inzicht te krijgen in waar het in het menszijn eigenlijk om draait. We zijn maar een schakel in het grote geheel, afhankelijk van elkaar, geroepen tot aanhankelijkheid en dienstbaarheid aan elkaar. Daar ligt ook de kern van onze spiritualiteit van het hart. De Evangelische Raad van gehoorzaamheid, wat horizontaler vertaald dan ons vroeger is aangeleerd, kan deze levenshouding nog versterken: gehoor geven aan de ander, luisteren naar elkaar, inleving in wat de ander ervaart. Ongemerkt zijn we dan toch weer een getuigenis voor de wereld waar vaak het individuele eigenbelang zo’n overheersende rol speelt. Zeker onze Evangelische Raad van soberheid kan een tekenwaarde krijgen, vooral als we het weten te koppelen aan de urgentie van klimaatbeheersing en respect voor de aarde. Onze sobere levenshouding kan uitgroeien tot een profetische kracht. De paus roept ons op tot de strijd tegen de opwarming van de aarde. De VN heeft de Code Rood afgekondigd. De Nederlandse Bisschoppen hebben het nog niet helemaal begrepen. Wij, binnen de leefstructuur van Notre Dame, zijn we er collectief mee bezig. Het is een lang proces: inzicht krijgen in de problematiek, hoe verhouden al onze voorzieningen zich ermee, en kunnen we met hele kleine stapjes bijdragen aan de oplossing. Ik zou een beroep willen doen op de beleidsbepalende instanties in ons ingewikkelde instituut ons bewoners in dit proces te begeleiden en te stimuleren.