Bèr von Peij – 5 september 2024 70 jaar priester
21 september 2024 75 jaar geprofest

Het is in het Zorgcentrum Notre Dame in Tilburg waar Bèr veel in de huiskamer van Bethanië in zijn rolstoel aan tafel zit. Hij zit voorover gebogen en zegt niet veel meer. Wie met hem een gesprek begint krijgt een vriendelijk, maar een kort antwoord. Niemand van ons weet wat er in hem omgaat. We willen hem graag bij onze gesprekken betrekken maar dat is niet meer mogelijk.

Bèr is één van onze missionarissen van Papoea: het vroegere Irian Yaja.
Hij werd op 5 maart 1930 in Sittard geboren. Na zijn eeuwige professie en priesterwijding vertrok hij op 4 oktober 1956 naar het toenmalige Irian Jaya.
Hij zou er blijven werken tot 1991.
Daar in Irian Jaya, nu Papoea, heeft hij graag gewoond en gewerkt maar het waren letterlijk en figuurlijk tropenjaren. Terug in Nederland zouden zijn gedachten nog heel dikwijls teruggaan naar de tijd in Papoea.
Bèr maakte daar het einde mee van het koloniale tijdperk van Nederland. Maar vooral maakte hij mee dat het leven van de Papoea’s ingrijpend werd veranderd.
Hij en andere medebroeders en zusters waren voor vele Papoea’s de eerste blanke mensen die in het gebied kwamen wonen en werken.
De oude gewoontes van de Papoea’s vroegen om omvorming om hen meer onderlinge rust, vrijheid en echte toekomst te geven terwijl veel van hun gewoontes niet verloren mochten gaan.
Bèr heeft er veel en graag over verteld. Het was een voortdurend zoeken naar een goede weg om het zelfrespect en de cultuur van de Papoea’s te bewaren en te versterken. Buiten de ‘missie’ werd daar wel eens anders over gedacht maar de missionarissen waren er op de eerste plaats voor het volk en haar toekomst.
Dáár mocht niet aan getornd worden! Dat gaf vaak spanningen, intern en extern, maar altijd trokken de missionarissen, en dus ook Bèr, partij voor zijn mensen!

In 1991 kwam hij, na 35 jaar missiewerk, in Nederland terug. Hij kreeg een benoeming als pastoor in St. Joost, Limburg: de provincie waar hij geboren was en waar zijn familie woont. In St. Joost voelde hij zich weer de missionaris en zeker niet ‘meneer pastoor’. Nu nog wordt vanuit de parochie regelmatig gevraagd naar de gezondheid van Bèr. Het koor kwam zelfs vragen om tijdens de jubileumviering te mogen zingen. Na St. Joost volgde een korte periode in ons MSC huis in Overhoven, Sittard, waarna Bèr in 2011 verhuisde naar het Zorgcentrum Notre Dame in Tilburg.

Het werk was gedaan. Een lange periode van inzet en zichzelf wegcijferen lag achter hem. Nu had hij tijd voor wat meer ontspanning en vooral zagen we hem zeer regelmatig in de kapel, samen met de zusters en medebroeders. De eerste jaren ging hij nog regelmatig voor.

Het is intussen zomer 2024!
In de woonkamer van Bethanië komen de medebroeders samen voor de maaltijden, de koffie en thee momenten. De beide leidsters Jolanda en Janet, de mantelzorgers Jeannette, Frans, medebroeders Ton en Harrie en de mensen van de zorg zijn er gewoonlijk ook.
Bèr zit tussen al deze mensen. Wat er in hem omgaat? Niemand weet het maar wel weten we dat hier een medebroeder zit die enorm hard gewerkt heeft en die bemind is en die dankbaar is voor alle goede zorgen die hij nu zelf mag ontvangen.

Tekst TtW

—