Preek 30 Juli 2023. Hans Kwakman
Net als de evangelisten Marcus en Lucas is ook Matheus duidelijk over het doel van Jezus’ komst onder ons: “Kom tot inkeer, want het koninkrijk van de hemel is nabij” (Mat 4:17). Mattheus geeft er de voorkeur aan om te spreken over het koninkrijk van de hemel, in plaats van het koninkrijk van “God”. Hij schreef zijn evangelie voor de eerste christenen uit de joodse gemeenschap en de joden vermijden het om het woord God uit te spreken. Maar de uitdrukking “koninkrijk van de hemel” wekt bij sommige mensen de indruk alsof Jezus het over de hemel heeft, over het hiernamaals. Maar voor Jezus is het koninkrijk van God iets wat voor deze aarde bestemd is, voor ons nu en hier. Telkens wanneer wij het Onze Vader bidden, bidden wij: “Uw Rijk kome, uw wil geschiede op aarde, zoals in de hemel.” In de hemel is alles prima in orde, daar zorgt God wel voor. Maar hier op aarde, daar liggen de problemen. En om ons de weg te wijzen hoe die problemen in onze wereld aan te pakken, heeft God de Vader ons zijn Zoon Jezus gezonden. De evangelist Johannes noemt Jezus de weg naar het ware leven. Dat is ook een beschrijving van het Rijk van God hier op aard.
Jezus wil ons laten zien hoe het leven op aarde er uit ziet als wij ons hier laten leiden door de plannen van zijn Vader, de God van barmhartigheid. Hij wil laten zien dat daar waar God zijn plan voor deze wereld kan uitvoeren, vrede en gerechtigheid, waarheid, goedheid en schoonheid heersen. In het koninkrijk van God laten mensen zich leiden door liefde voor God en voor elkaar.
Het verwonderlijke is dat Jezus vaak zegt: “dit koninkrijk van God is dichtbij. Het is midden onder u. Hij duidt daarmee op zijn eigen werken van barmhartigheid, zijn eigen manier van omgaan met de mensen. In zijn leven en werken laat hij zich helemaal leiden door God zijn Vader en door Gods Geest. Zoals Jezus in de synagoge van Nazareth zegt: “De Geest van de Heer rust op mij, want hij heeft mij gezalfd. Hij heeft mij gezonden om aan armen het goede nieuws te brengen, aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en aan blinden het herstel van hun gezicht, om onderdrukten hun vrijheid te geven, om een genadejaar van de Heer uit te roepen”(Lucas 4: 18-19).
Maar de evangelies zijn juist geschreven voor mensen, zoals wij, die Jezus zelf nooit ontmoet hebben. Voor ons mensen van de 21e eeuw, die rechtstreeks of onrechtstreeks, te kampen hebben met de gevolgen van oorlogen, de opwarming van de aarde, droogte en overstromingen, armoede, criminaliteit, onrecht en maatschappelijke onverschilligheid. Mensen, die zich vaak met Gerard Reve afvragen, “dat koninkrijk van U Heer, komt er nog iets van?”
Voor ons mensen , die Jezus nooit persoonlijk gekend hebben, vertelt Jezus de twee kleine parabels, die wij zojuist gehoord hebben. Jezus wil ook ons duidelijk maken hoe wij te midden van al onze bekommernissen het koninkrijk van God kunnen vinden. Hij vergelijkt daarom het koninkrijk van God met een schat, die verborgen ligt in een akker; of met een schitterende parel, die te koop word aangeboden. Daarmee wil Jezus zeggen: het koninkrijk van God is als een schat, een kostbare parel, zo mooi, zo waardevol, zo kostbaar, dat het de diepste verlangens van ons hart vervult.
Het maakt ons zo blij, dat we er alles voor over hebben om in dat koninkrijk van God te kunnen leven.. Maar, en dit is belangrijk, we vinden die schat, die parel, dat koninkrijk door er echt naar te zoeken te midden van alle beslommeringen van het leven.
Juist in onze tijd, met al z’n angstaanjagende problemen en rampen moeten wij er naar zoeken hoe God heerst, verborgen onder de beslommeringen en uitdagingen van onze tijd. Waar vinden wij waarheid, goedheid en schoonheid, ware vrede en gerechtigheid? Waar vinden wij mensen die zich zoals Jezus in liefde opofferen? Jezus zegt: als je goed zoekt zul je ze vinden. Denk maar aan ouders die zichzelf opofferen voor hun kinderen. Kinderen die hun zorgbehoevende ouders ondersteunen. Zorgverleners, die van harte hulpbehoevende mensen bijstaan, thuis, in een zorginstelling of ziekenhuis. Vrijwilligers, die klaar staan voor mensen in nood. En u mag ook aan uzelf denken, toen u vol liefde en toewijding uw taken vervulde. De verborgen schat van het koninkrijk van God wordt zichtbaar daar waar mensen zich van harte inzetten voor elkaar.
En tot slot, ook de eerste lezing wijst ons een weg. Koning Salomon vraagt God niet om rijkdom en macht, maar om een opmerkzame geest om onderscheid te kunnen maken tussen goed en kwaad. God schenkt hem daarom een geest vol wijsheid en begrip. (1 Kon. 3). Ook dat is een parel van het koninkrijk van God: wanneer uzelf een verstandige beslissing neemt of bestuurders een wijs besluit. Zoek en je zult vinden, zegt Jezus. (Mat 7:7). De schat van het koninkrijk van God is verborgen in de wereld om ons heen, in de harten van mede mensen en in ons eigen hart.